Macizos / B) Aneto – Maladeta mendigunea

3) Turó de les Tres Puntes y 4) Cap de Toro

Aragón

Bi aparatu glaziar hauek izan ziren Mulleres isurialdeko izotz glaziarraren azken aztarnak. Azken glaziazioaren fase berantiarrenetan, duela 10.000 urte inguru, Escaleta glaziarra oraindik oso aktibo jarraitzen zuen eremu honetan. Ésera glaziarraren elikadura arroetatik (Benasque harana) urrunen zegoen sektorea zen, eta garai oparoenetan 36 kilometroko luzera izatera iritsi zen glaziar hori. Azken hamarkadetan, bien tamaina oso txikia izan da, inoiz ez 0,3 hektarea gaindituz. Helero zahar horiek eta ondorengo aztarna residualek uda aurreratua arte ez zuten agerian geratzen, izan ere, udaren amaierara arte elur geruza batek estaltzen zituen, udarik beroenak salbu.

2009. urtetik aurrera, helero gisa sailkatzeari utzi zitzaien eta aztarna residualtzat hartu ziren. Turó de les Tres Puntes glaziarra ikusgai zegoen Pla de Aigüallutsetik. Harri-horma batetik eroritako elurrak ematen zion gainelikadura eta bere orientazio egokiak ahalbidetu zuten haren narriadura motelduz joatea. Ondorengo hamarkadetan, pixkanaka degradatzen joan zen 2020an erabat desagertu arte.

Cap de Toro glaziarra ere eguzki-erradiazioaren aurka babestuta zegoen eguerdira arte, mendebaldeko orientazioari esker, eta 1980ko hamarkadan hiru zatitan banatu zen. Aztarna residualtzat hartu aurretik, erdiko zatiak bakarrik gordetzen zuen izotz glaziarra, eta bi elurte txikik inguratzen zuten ia beti, 2019an erabat desagertu zen arte.

Este aparato glaciar pertenece al siguiente macizo:

B) Aneto – Maladeta mendigunea

Aragón
17 glaziar

Galería de imágenes

(3) Turó de les Tres Puntes heleroa, 2011n. Gailurrak: (1) La Forcanada – (6) Barrancs – (7) Turó de les Tres Puntes, Aneto mendiaren tontorretik ikusita (Jordi Camins).

(3) Turó de les Tres Puntes aztarna residuala 2017an, izen bereko tontorraren azpian (2), eta La Forcanada (1) edo Mall del Puis (2.881 m) gailur dotoreak nagusitutako sektorean (Jordi Camins).

Desagertutako Turó de les Tres Puntes sektorea Pla de Aigüallutsetik ikusita, 2021eko udazkeneko lehen elurtearen ondoren.

Cap de Toro heleroa (4), 1986an, 1980ko hamarkadan hiru zati bereizitan banatuta. Gailurrak: (1) Cap de Toro – (2) Tuc de Mulleres (Jordi Camins).

Desagertu aurretik gutxi, Cap de Toro-ko aztarna residuala (4) 2017an. Gailurrak: (1) Cap de Toro – (2) Mulleres (Jordi Camins).

Víctor Petiten “Montagne de la Maladetta et haute vallée de la Pique” (1850 ingurukoa) marrazkiaren zati bat. Mulleres mendiaren oinean (ezkerrean Cap de Toro), “Glace” hitzaren bidez Cap de Toroko heleroaren XIX. mendeko hedadura adierazten du. Egileak argi bereizten zituen “Glacier”, “Glace” (Helero) eta “Neige” (Elurra) terminoak bere laminetan.