Español
Català
Euskara
Français
EnglishOssoue glaziarra Pirinioetako Okzitaniako isurialdeko glaziarrik handiena da. Ekialdera begira, bere goiko sektorean “Plateau des Neiges” nabarmendu da orain dela gutxi arte, bere historian zehar glaziarraren elikatze-gunea izan dena. Oraintsuko garaietan, uden amaieran ia elurrik ez dago, eta izotz berria sortzeko ezinbestekoa den funtzio hori betetzeari utzi dio.
Izotz Aro Txikian, 112 hektareatan Pirinioetako 5. glaziarrik zabalena izan zen, eta, aldi berean, mendiguneko izotzaren %57 zen. Bere mihia 2.430 m-ko luzerara iritsi zen, mendikateko beste glaziar handiak askogatik gaindituz.
Izotz-mihiak 1,9 Km eta 1,6 Km-ko neurri pribilegiatuak izaten jarraitu zuen XX. mendearen hasieran eta amaieran, hurrenez hurren, eta 1,4 Km-koa 2012an. 2007an, Montferrat tontorreko kontrahormen eta Plató des Neiges mendiaren sarreraren artean glaziarretik hegoalde-ipar noranzkoan azaleratutako arroka-zerrenda bat finkatu zen. Zerrenda horrek baztertu egin zuen mihiaren ibilbidea goiko arrailen sektorerantz, Col des Glaciers hegoaldeko isurialdearen oinarrirantz. Azkenik, 2016an eta 2017an bi lobuluak bi glaziar independentetan banandu zituen.
Glaziarraren zatirik txikienak, “Hegoaldeko Zatia” deitzen diogunak, oraindik ere 2017an aktibitate zantzu batzuk erakusten zituen, baina gaur egun jada Helero bezala katalogatuta dago. Glaziarraren iparraldeko isurialdearen ezkerraldean, Col des Glaciers-Petit Vignemale baseari izotz-mihi estu bat atxiki zitzaion, eta 2022an gorputz nagusitik zatitu zen, Heleroren morfologia hartuz.
Mende honetan glaziarrak batez beste izan duen atzerapena, luzeran, 13 m/urte izan da, eta lodiera-galera 2 m/urte. Azken urteotan, kolapso-egoeraren zantzu nabarmenak hauteman dira, eta azalera eta lodiera galtzeko erritmoa erreplikatu egin da.
Gaur egun, glaziarraren gorputz nagusiak eta haren zatiek 14,5 hektarea hartzen dituzte, hau da, azken 25 urteetan izan duen azaleraren erdia. Hala ere, mendikateko 3. glaziar handiena izaten jarraitzen du, eta mendiguneko izotzaren %75 eta Pirinioetako izotz osoaren %11 hartzen ditu.
Este aparato glaciar pertenece al siguiente macizo:
77) Ossoue
Comparativa de imágenes
50 urteko alderaketa – 1972tik 2022ra.
Ossoueko glaziarra 1972an, bere izotz-lodiera inbidiagarriarekin. Ezkerrean, Montferrat glaziarraren bista partziala. (Egile ezezaguna).
2022an, aurreko argazkia atera zenetik igarotako 5 urteetan izandako urtze handia. Glaziarra Plato des Neiges-en geratu da gordeta, eta honek ez du bere izena ohoratzen. (Eñaut Izaguirre).
117 urteko alderaketa – 1895etik 2012ra.
Ossoueko glaziarra, 1895ean, 1,9 km-ko luzera baino handiagoa zuenean. Argazkiaren eskuinean, PEH-ko ezkerreko morrena marjinala nabarmentzen da. (Roland Bonaparte Printzea – Parisko Géographie Société).
2012an. Glaziarraren kolapsoa hastearekin batera amaitzen da atzerakada pausatua, isurialdetik azkar desagertuz. (Jordi Camins).
19 urteko alderaketa: 1993tik 2012ra.
Glaziarraren frontearen xehetasuna 1993an. (Jordi Camins).
Bi hamarkada geroago, 2012an, glaziarraren frontea Plato des Neiges aldera biltzen zen nabarmen. (Jordi Camins).
137 urteko alderaketa – 1895etik 2022ra.
Villa Russell 1895ean. Izotzaren goiko mugan, Cervillona mendi-lepotik hurbil, zulatutako haitzuloak, urte gutxi batzuk geroago izotzaren barruan urperatu zirenak, glaziarraren hazkunde labur baina nabarmen baten ondorioz. (Parisko Géographie-ko Société).
La inaccesible Villa Russell en 2022. Agerian geratzen da azken hamarkadan glaziarrak lodiera asko galdu duela. (Eñaut Izaguirre).
10 urteko alderaketa – 2012-2022.
Ossoue glaziarrak, 2012an, oraindik fronte trinko bat du. (Jordi Camins).
2022an, aurreko iruditik hamar urte igaro ondoren, Hegoaldeko Zati zatituak soilik irauten du helero moduan, Montferrat Tontorraren iparraldeko isurialdean babestuta. (Gabriel Baena).
98 urteko alderaketa – 1921-2019.
1921ean, Couloir de Gaubeko goi-muga, Ossoue glaziarreko izotza iparralderantz mugitzen zen lekua, Oulettes de Gaube glaziarra elikatzen lagunduz. Glaziarra eta estaltzen duen elurra, Pitón Carré eta Chausenque Puntaren hegoaldeko isurialdean daude. (Ignasi Casals i Tarrats – AFCEC).
2019an, begi-bistakoak dira lodieraren galera eta higadura-materialaren bidezko estaldura. (Enric Casellas).
